ÜRETEROPELVİK BİLEŞKE (UP) DARLIKLARI

ÜRETEROPELVİK BİLEŞKE (UP) DARLIKLARI

 

Üreteropelvik bileşke tıkanıklığı, idrarı böbrekteki kısımdan (böbrek pelvisi) idrar tüplerine (üreter) ileten kısımda bir tıkanıklık olmasıdır. Yaklaşık olarak 1250 doğumda 1 görülür, erkeklerde 3-4 kat daha sıktır. Olguların yaklaşık üçte ikisi sol taraftadır. Genellikle hamilelik sırasında daha bebek anne karnındayken oluşur. Bu idrarın birikmesine ve böbreğin hasarlanmasına neden olur. Bu durum bazen de böbreğin damarlarından birinin yanlış bir yerden gelerek üreterin üzerinden geçmesi ve üreteri daraltması nedeniyle olur. Daha büyük çocuklarda ve gençlerde bu durum üreteropelvik bölgede bir skar (nedbe) dokusuna bağlı olarak, enfeksiyondan sonra, daha önce geçirilmiş tedaviler veya taş gelişimine bağlı olarak da gelişebilir. Çocuklarda en sık tanı alan idrar yolu tıkanıklığı nedenidir. Son yıllarda doğum öncesi yapılan ultrasonografilerin yaygınlaşması ve sıklaşması nedeniyle hamilelik sırasında fark edilmektedir. Bazı çocuklarda doğumdan sonra fark edilebilir. Hastaların yaklaşık %80’inde cerrahi tedavi gerekmez, bu hastalar iki yıllık izlem sürecinde kendiliğinden düzelirler. Tıkanıklığın çok şiddetli ve böbreğe zarar verdiği durumlarda yaşamın erken döneminde ameliyat gerekebilir. Çocukların çoğunda izlenmesi gereken daha hafif ve daha geç yaşlara kadar cerrahinin geciktirilebildiği durumlar vardır. 

Bu operasyon genel anestezi altında, bir çocuk cerrahisi uzmanı tarafından ameliyathanede gerçekleştirilir. Üreteropelvik bileşke tıkanıklığında ameliyat idrarın akışını rahatlatmak için yapılmalıdır. Küçük bebeklerde genellikle küçük bir yan karın kesisi ile ameliyat yapılır. Ameliyatta idrarın akışını engelleyen dar ve kusurlu yapı çıkartılarak sağlıklı dokular birbirine birleştirilir.  Yeni yapılan idrar yolunun iyileşmesini ve idrara akışını sağlamak için bir tüp idrar yoluna yerleştirilir ve ameliyattan ya 1 hafta sonra ya da böbrek ile mesane arasına düz veya “double J stent” isimli bir kateter yerleştirilir ve ortalama 1-4 hafta içerisinde çıkarılır. Üreteropelvik bileşke darlığında erken tanı ve tedavi böbrek işlevinin korunmasını sağlar. Hastaların çoğunda uzun dönem sonuçları iyidir. Yenidoğan döneminden itibaren böbreği hasarlanan veya geç tanı alan hastalarda ciddi böbrek işlev bozukluğu olabilir. 

Ameliyatın süresi normal şartlar altında 60-180 dakika arasında olup ameliyatın seyrine ve hasta faktörlerine bağlı olarak bu süre değişebilir. İşlemin başarısı idrar akışının takıntısız sağlanmasıdır ve başarı oranı % 90’ın üzerindedir.     

Bu girişim sonrasında beklenen başarı, böbreğin önündeki darlığın kaldırılarak idrarın daha rahat bir şekilde mesaneye akmasıdır. Böylelikle oluşabilecek komplikasyonların önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Böbrekteki hasarın gerilemesi beklenmez, daha fazla ilerlememesi başarı olarak değerlendirilir. Girişim yapılmazsa o taraf böbrekte şişme, zaman içinde fonksiyon kaybı, enfeksiyon, taş oluşumu ve kanama gibi şikayetlere ve hatta ilerleyen zamanlarda o böbreğin tamamen kaybına yol açabilir.