Testis torsiyonu, spermatik kord dediğimiz testisin damar ve sinirlerini içinde taşıyan yapının kendi etrafında dönmesine bağlı olarak testisin kanlanmasının bozulmasına yol açan ağrılı bir durumdur. Erkek çocukların bir kısmında, testis ve etraf dokuları tutan anatomik bozukluk ile beraber spermatik kordun kendi etrafında kolaylıkla dönmesi mümkün olmakta ve testisin kan akımı bozulmaktadır. Herhangi bir neden olmadan oluşabileceği gibi travmaya bağlı olarak da oluşabilmektedir. Testis dönmesi erken yenidoğan döneminde veya 13-16 yaşlar arasında daha sıklıkla görülür. Tüm testis dönmelerinin %10’u yenidoğan döneminde görülür. Testis dönmesinde en önemli bulgu ani başlayan testiste, kasıkta ve alt karında ki şiddetli ağrıdır. Ayrıca, inmemiş testis, testis tümörü, spermatosel ve spermatik kord eklerinde bozukluk olan çocuklarda torsiyon gelişimi kolaylaşmaktadır. Testis torsiyonu acil cerrahi girişim gerektiren bir durumdur.
Bu operasyon genel anestezi altında, bir çocuk cerrahisi uzmanı tarafından ameliyathanede gerçekleştirilir. İşlem genellikle uygulama yapılacak bölgenin temizliği ile başlar. Ameliyata çoğunlukla skrotum cildinden yapılan 2-3 cm’lik bir kesi ile başlanmakta ve testisin kılıfları geçilerek testis serbestleştirilmektedir. Sonrasında testis dönme yönünün aksi istikamette çevrilerek anatomik pozisyonuna getirilmekte, ardından etkilenmiş olan testis bol serum fizyolojik ile yıkanarak steril gazlı beze sarılarak bir süre beklenilmektedir. Bu süre içerisinde testisin renginin normale dönmesi gerekmektedir. Şüpheli durumlarda testise kesi yapılarak kanlanması kontrol edilmekte ve bu kesi yeri usulüne uygun olarak kapatılmaktadır. Testisin kanlanmasının düzeldiği durumlarda etkilenen testis ve koruyucu olarak da karşı taraf testis, doğal pozisyonunda dikişlerle cilt altı dokusuna tespit edilmektedir. Daha sonra skrotum cildi kapatılarak operasyona son verilir. Çoğunlukla dren konulması gerekmemekle birlikte nadiren ve kısa bir süre için yerleştirilebilmektedir. Ameliyattaki amaç testisin kendi etrafında dönme yönünün zıt tarafına doğru rahatlatılarak kan akımının sağlanması ve kurtarılmasıdır. Eğer testisin kurtarılması için gereken süre oldukça aşılmış ise ve testis düzeltilmesine rağmen geçen süre içerisinde kanlanması yerine gelmiyor ise 10 yaşından küçük çocuklarda testis yerinde bırakılabilir ama 10 yaşından büyük çocuklarda testisin alınması önerilir. Çünkü nekroz olmuş testis karşı tarafın testisine de zarar verebilir (Kan-Testis bariyeri henüz oluşmadığı için).
Testis torsiyonu ameliyatında girişimin süresi uygulayan kişi ve hastaya bağlı değişmek üzere yaklaşık 30-70 dakika sürmektedir. Acil durum olduğu için hasta hastaneye gelir gelmez mümkün olan en kısa süre içerisinde yapılır. Çoğunlukla testisin kanlanmasının bozulmasından dolayı testis canlılığının kaybedilmesi riski vardır. Bu nedenle 4-6 saat içinde ameliyat yapılarak torsiyonun düzeltilmesi, testisi kurtarabilir. Bu sürenin aşılmasından sonra ise kurtarma oranının azalmakta olduğunu ve ameliyata kadar olan sürenin 24 saati geçtiği durumlarda ise artık testisin kurtarılmasının mümkün olmadığını unutmamak gerekmektedir.
Tedavide amaç: Testisin dönmesi düzeltilerek tekrar kanlanmanın sağlanması ve etkilenen testisin kurtarılmaya çalışılması. Diğer testiste tespit dikişi konularak ileride dönme olasılığının ortadan kaldırılması. Dönen testisin ameliyat ile düzeltilmemesi durumunda testisin kanlanması tamamen bozulacak ve testis canlılığını yitirecektir.
